|
)
to trzeci spośród największych księżyców Jowisza
i piątym spośród nam znanych; jest najbliższym z satelitów Galilejskich.
Io jest nieznacznie większy od Ziemskiego Księżyca. orbita: 422,000 km od Jupiter
średnica: 3630 km
masa: 8.93e22 kg
Wymowa "EE oh" jest również poprawna.
Io były panną ukochaną przez Zeusa (Jowisza) zamienioną w jałówkę przez zazdrosną Hera.
Odkryty przez Galileusza i Marius w 1610.
Odwrotnie do innych księżyców zewnętrznego układu słonecznego , Io i Europa posiadają zbliżoną budowę do planet typu ziemskiego , głównie zbudowanych ze stopionych skał silikonowych . Ostatnie dane z Galileusza wskazują że rdzeń Io zbudowany jest z żelazo promieniu wynoszącym przynajmniej 900 km.
Powierzchnia Io jest zupełnie inna niż
pozostałych ciał układu słonecznego. Była wielkim zaskoczeniem dla naukowców
pracujących w programie
Voyager
. Spodziewali się kraterów takich jak na innych ciałach typu ziemskiego, i z
ich liczby na jednostce powierzchni chcieli wyliczyć wiek Io. Jednak bardzo mała
ilość kraterów pouderzeniowych znajduje się na Io (lewo). Zatem powierzchnia
jest bardzo młoda.
Oprócz kraterów Voyager 1 znalazł
setki wulkanicznych calderas. Część tych
wulkanów jest aktywnych! Zdjęcia z aktualnych erupcji z wysokimi na 300 km pióropuszami
zostały wysłane przez Voyagery (prawa) i Galileusza (dół lewego zdjęcia na
tej stronie) Może być to jedno z najważniejszych odkryć programu Voyager ;był
to pierwszy prawdziwy dowód iż jądra innych "ziemskich" obiektów są
nadal gorące i aktywne. Materiał wylatujący w trakcie erupcji na Io zawiera
pewne ilości siarki lub dwutlenku siarki . Erupcje wulkaniczne ulegają szybkim
zmianom. Po czterech miesiącach pomiędzy przybyciami sond Voyager 1
i Voyager 2 pewne z nich zostały zastopowane
a inne rozpoczęły erupcje. Złoża otaczające wyloty również zmieniły się
pod względem wizualnym..
Ostatnie obrazy otrzymane przez NASA przy użyciu Infrared Telescope Facility w Mauna Kea na Hawajach pokazały nową bardzo dużą erupcję (prawo). Blisko Ra Patera widziany HST zaobserwowało nową cechę. Zdjęcia z sondy Galileusz również pokazuje wiele zmian, które miały miejsce od ostatniej wizyty Voyagera. Te obserwacje potwierdzają iż powierzchnia Io jest bardzo aktywna.
Io posiada zadziwiające wręcz zróżnicowanie
terenu : głębokie na kilka kilometrów kratery, jeziora stopionej siarki (poniżej
na po prawo), góry które nie wydają się wulkanami (lewa), rozlewiste potoki,
długie wypełnione lepką cieczą (siarka wulkaniczna?) i wylotów
wulkanicznych. Siarka i jej mieszanki posiadają szeroką gamę kolorów które
to są odpowiedzialne za wielobarwny wizerunek Io.
Analizy zdjęć z sondy Voyager pozwoliły naukowcom wysnuć pogląd iż potoki lawy płynące po powierzchni Io to właściwie różnorakie mieszaniny stopionej siarki. Jednakże kolejne badania gruntu przy użyciu podczerwieni wykazały iż jest on zbyt gorący dla płynnej siarki. Obecna jedyna teza mówi iż lawa składa się ze stopionych skał silikonowych. Ostatnie obserwacje HST wykazały że materiał może być bogaty w sód, lub może znajdować się tam różnorodny materiał w różnych regionach.
Najgorętsze miejsca
na Io osiągają temperaturę wysoką na 2000 K, choć średnia jest dużo
niższa i sięga około 130 K. Te gorące miejsca są głównymi punktami
mechanizmu utrat ciepła na Io.
Energia występujące w tych wszystkich procesach najprawdopodbniej bierze się z interakcji pływowych pomiędzy Io, Europa, Ganymede i Jowiszem. Te trzy księżyce zamknięte są w orbitach rezonansowych z tym że Io orbituje dwa razy dla każdego orbitowania Europy zaś Europa orbituje dwa razy dla każdego orbitowania Ganymede Chociaż Io jak Ziemski Księżyc zawsze zwraca się w tę samą stronę co planeta efekt działąnia Europy i Ganymede powoduje że satelita się nieco trzęsie. To trzęsienie rozciąga i gnie Io na 100 m (100 metrowa fala!) i wytwarza ciepło w ten sam sposób gdy ubrany w płaszcz wygina się w przód i w tył .
Io również przechodzi w poprzek pola
magnetycznego Jowisza, wytwarzając w ten sposób wyładowania elektryczne. Choć
małych w porównaniu do ogrzewania pływowego może nieść więcej niż 1 trillion
watów. Również zrzuca część materiałów z Io które tworzą which forms a torus
intensywnego promieniowania wokół Jowisza. Części uciekające
z torus są częściowo odpowiedzialne za niezwykle magnetospferę
Jowisza.
Ostatnie dane z z Galileusza pokazują iż Io posiada własne pole magnetyczne jak Ganymede.
Io posiada cienką atmosferę zbudowaną z dwutlenku siarki i być może innych gazów.
Odwrotnie do innych Galilejskich satelitów, Io nie ma w ogóle lub posiada śladowe ilości wody . Stało się tak ponieważ Jowisz we wczesnej ewolucji układu słonecznego był prawodopodbnie tak gorący iż doprowadził to wyparowania wszystkich wodnych elementów z Io
... Jupiter
... Thebe
... Io
... Europa
... Data
